Ranouncle(-derraba)
Ranunculus trichophyllus subsp. eradicatus
Ranunculaceae
Nom en français : Renoncule déracinée.
Descripcioun :Aquéu ranouncle d'aigo trachis dins li lau d'auto mountagno. Fai qu'uno souleto meno de fueio, de multifido souto l'aigo, que fan pas mai de 4 cm. Li pecou soun long de 4 à 6 cm. Se destrìo de la subsp. trichophyllus que s'atrovo pu bas, que fai de racino à tóuti li nous de la planto (vèire li fotò), acò pòu pas engana.
Usanço :Coume tóuti li ranouncle, es uno planto empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 700 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Lau
- Tourbiero
- Mueio
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Ranunculus trichophyllus subsp. eradicatus (Laest.) C.D.K.Cook, 1967
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753